Ceisteanna agus freagraí

Thíolaic an Coimisiún an Comhshocrú maidir le hImirce agus Tearmann i Meán Fómhair 2020. In éineacht le tionscnaimh neamhreachtacha, is tús nua é an Comhshocrú seo maidir leis an imirce a bhainistiú. Tar éis níos mó ná trí bliana ina dhiaidh sin, tháinig Parlaimint na hEorpa agus an Chomhairle ar chomhaontú polaitiúil maidir le cúig cinn de na príomhchomhaid rud a léirigh dul chun cinn stairiúil. San iomlán, tá 10 dtéacs reachtacha nua glactha ag Parlaimint na hEorpa anois. Le chéile, bunóidh an tsraith athchóirithe bunús dlí nua le haghaidh bealach níos cothroime agus níos éifeachtúla chun an imirce a bhainistiú. Táthar tar éis teacht ar chomhaontú maidir leis an tsraith dlíthe cónasctha seo a leanas:

Tá dhá thogra reachtacha fós le glacadh:

^{[1] Thángthas ar an gcomhaontú polaitiúil i mí na Nollag 2023.}

^{[2] Thángthas ar chomhaontú polaitiúil i mí na Bealtaine 2021.Tháinig an Treoir athbhreithnithe i bhfeidhman 27 Samhain 2021.}

Leis an gComhshocrú, cruthaítear comhchóras Eorpach lena ndéantar próiseas nua a chur ar bun chun an imirce a bhainistiú i ngnáthchúinsí agus, ag an am céanna, freastal á dhéanamh ar staideanna géarchéime agus ar ionstraimiú.

Córas Eorpach chun teorainneacha seachtracha an Aontais a rialú, chun cothroime idir na Ballstáit a áirithiú agus chun daoine atá i ngátar a chosaint.

1. Teorainneacha seachtracha níos sláine: Clárófar na himircigh neamhrialta uile ar theacht isteach dóibh agus déanfar dianseiceálacha céannachta, slándála agus sláinte agus scagadh leochaileachta orthu. Iad siúd nach dócha go mbeidh gá acu le cosaint, ar daoine iad a bhfuil baol slándála ag baint leo nó a chuireann na húdaráis ar míthreoir, déanfar iad a chur faoi réir nós imeachta teorann mear. Leis an nós imeachta sin, lamháiltear scrúdú tapa a dhéanamh ar a n-iarratais ar thearmann agus, má dhiúltaítear dóibh sin, filleadh tapa na ndaoine sin, gan an duine a bheith údaraithe chun dul isteach i gcríoch an Aontais. Ceanglófar ar gach Ballstát an acmhainneacht a bheith acu chun líon áirithe iarrthóirí tearmainn a óstáil ar feadh ré na nósanna imeachta agus dálaí leormhaithe acu. Beidh feidhm ag coimircí dlíthiúla láidre agus beidh mionaoisigh neamhthionlactha díolmhaithe ón nós imeachta teorann seachas más baol slándála iad. Beidh ar na Ballstáit uile a áirithiú go ndéanfar faireachán neamhspleách ar chearta bunúsacha le linn an scagtha agus na nósanna imeachta tearmainn teorann. Beidh prótacail ghéarchéime iomlána i bhfeidhm freisin, prótacail lena ndéanfar foráil maidir le creat cobhsaí intuartha ar leibhéal an Aontais chun staideanna géarchéime a bhainistiú. Ina measc sin áirítear gné dhlúthpháirtíochta threisithe lena n-áirithítear go bhfreastalófar ar riachtanais uile an Bhallstáit lena mbaineann, chomh maith le maoluithe ar ghnáth-theorainneacha ama chun freastal ar na staideanna sonracha.
2. Rialacha inmheánacha cothroma agus daingne maidirle tearmann agus filleadh: Leis na rialacha nua, déanfar nósanna imeachta tearmainn níos éifeachtúla a chur i bhfeidhm, nósanna imeachta lena ngabhann teorainneacha ama níos giorra agus rialacha níos déine maidir le hiarratais mhí-úsáideacha nó iarratais ina dhiaidh sin. Tá cothromaíocht ann sna rialacha sin ann i gcomhthéacs ráthaíochtaí tábhachtacha maidir le cearta daoine aonair, lena n-áirítear an ceart chun comhairleoireacht dhlíthiúil a fháil saor in aisce le linn gach nós imeachta, agus aird ar leith á tabhairt ar ghrúpaí leochaileacha. Leis na rialacha nua freisin, déanfar caighdeáin uile-Aontais a chur ar bun le haghaidh dálaí glactha agus, chomh maith leis sin, déanfar incháilitheacht agus cearta tairbhithe cosanta idirnáisiúnta a chomhchuibhiú.
3. Cothromaíocht idir an dlúthpháirtíocht agus an fhreagracht a bhaint amach: Den chéad uair riamh, beidh buansásra dlúthpháirtíochta éigeantach i bhfeidhm ag an Aontas. Ní fhágfar aon Bhallstát ina aonar agus é faoi bhrú. An tráth céanna, rannchuideoidh gach Ballstát leis na hiarrachtaí dlúthpháirtíochta ar bhealach solúbtha agus beidh siad in ann an cineál dlúthpháirtíochta a chuirfidh siad ar fáil a roghnú. Déanfar rialacha éifeachtacha chun gluaiseachtaí tánaisteacha a bhrath agus a chosc a áireamh sa chóras freisin.

Tiocfaidh na tograí dlíthiúla i bhfeidhm go hoifigiúil 20 lá tar éis fhoilsiú na ndlíthe san Iris Oifigiúil. Beidh dhá bhliain ag na Ballstáit tar éis theacht i bhfeidhm na n-ionstraimí chun an Comhshocrú a chur chun feidhme ina iomláine.

Mar sin féin, tá tús curtha cheana féin leis an obair ullmhúcháin, arna comhordú ag an gCoimisiún. Leis an athchóiriú, déantar foráil maidir le Comhphlean Cur Chun Feidhme agus Pleananna Náisiúnta Cur Chun Feidhme a ullmhú chun a áirithiú go rachaidh na Ballstáit uile chun cinn sa treo céanna agus go mbeidh siad réidh chun an Comhshocrú a chur chun feidhme ón gcéad lá ar aghaidh. Maidir leis an bPlean – atá le cur i láthair ag an gCoimisiún faoi mhí an Mheithimh – sainaithneofar na bearnaí agus na céimeanna oibríochtúla is gá chun a áirithiú go ndéanfaidh na Ballstáit uile na hacmhainneachtaí dlíthiúla agus oibríochtúla is gá a chur i bhfeidhm chun tús rathúil a chur le cur i bhfeidhm na reachtaíochta nua faoi 2026. Áireoidh tacaíocht an Aontais tacaíocht theicniúil, oibríochtúil agus airgeadais arna soláthar ag an gCoimisiún agus ag gníomhaireachtaí de chuid an Aontais.

Déantar rialacha soiléire comhchoiteanna a leagan amach sa Chomhshocrú chun bealach cothrom daingean a áirithiú maidir leis an imirce a bhainistiú. Déantar foráil leis maidir le creat láidir dlíthiúil chun a áirithiú go mbeidh an tsolúbthacht ag gach Ballstát chun aghaidh a thabhairt ar na dúshláin shonracha nach mór déileáil leo agus, ag an am céanna, chun a áirithiú nach bhfágfar aon Bhallstát ina aonar agus é faoi bhrú..

Ní chuirfidh sé sin bac ar an ngá atá ann leanúint de bheith ag déileáil le dúshláin shonracha atá ann anois nó a d'fhéadfadh teacht chun cinn amach anseo. Leanfaidh an Coimisiún de bheith ag obair ar an raon oibríochtúil, agus é ag tacú leis na Ballstáit, in éineacht le Gníomhaireachtaí de chuid an Aontais, chun an imirce a bhainistiú trí ghníomhaíochtaí spriocdhírithe.

Forbraíodh cur chuige an bhealaigh iomláin, agus é ag obair i gcomhar le tíortha tionscnaimh agus idirthurais. Tá ceithre Phlean Gníomhaíochta Aontais seolta ag an gCoimisiún – lena ndírítear ar bhealaí na mBalcán Thiar, na Meánmhara Láir, na Meánmhara Thiar agus an Atlantaigh, agus na Meánmhara Thoir, lena dtreisítear tacaíocht an Aontais do na Ballstáit trí bhíthin raon iomlán na mbeart beartais agus oibríochtúil atá ar fáil don Aontas. De bhreis air sin, cuirfidh an Coimisiún feabhas ar an gcomhar le tíortha comhpháirtíochta trí chur chuige nua, lena leabaítear an imirce i gcomhpháirtíochtaí idirnáisiúnta chun imeachtaí neamhrialta a chosc, chun smuigleáil imirceach a chomhrac, chun comhar maidir le hathligean isteach a threisiú agus chun bealaí dlíthiúla a chur chun cinn.

Leis an Rialachán maidir le Scagadh, bunaítear rialacha aonfhoirmeacha don Aontas chun a áirithiú go ndéanfar seiceálacha céannachta, slándála, sláinte agus seiceálacha leochaileachta ar dhaoine a thagann isteach sa chríoch go neamhdhleathach agus go ndéantar iad a dhíriú i dtreo an nós imeachta iomchuí (nós imeachta teorann, nós imeachta rialta tearmainn nó nós imeachta um fhilleadh). Tá feidhm ag an scagadh freisin maidir le daoine laistigh de limistéar Schengen ar daoine iad a mbeadh seiceálacha ag teorainneacha seachtracha seachanta acu.

Beidh ar údaráis na mBallstát réamhsheiceálacha éigeantacha sláinte agus leochaileachta agus seiceálacha céannachta agus slándála a dhéanamh ar gach náisiúnach tríú tír a thrasnaíonn teorainneacha an Aontais go neamhdhleathach má ghabhtar iad ag na teorainneacha seachtracha nó laistigh den chríoch. Ní mór é sin a dhéanamh laistigh de thréimhse theoranta ama, mar atá, 7 lá le haghaidh an scagtha ag na teorainneacha seachtracha agus 3 lá le haghaidh an scagtha laistigh den chríoch. Leis an scagadh sin, treiseofar an tslándáil laistigh de limistéar Schengen toisc go n-áiritheofar leis nach mbeidh imircigh neamhrialta atá á scagadh ina mbagairt ar an tslándáil inmheánach. Cuideoidh siad leis an tsláinte phoiblí a chosaint freisin agus le cóireáil a sholáthar d'imircigh i gcás riachtanas práinneach nó géarghá a bheith ann ina leith sin.

Cuirfear tús leis an obair ullmhúcháin maidir le cur chun feidhme anois, agus cuirfidh na Ballstáit an bonneagar is gá i bhfeidhm, gheobhaidh siad an trealamh is gá agus déanfaidh siad na rialacha atá acu cheana a choigeartú. Beidh feidhm ag an Rialachán seo maidir le Stáit Schengen uile, rud a chiallaíonn Ballstáit uile an Aontais seachas Éire, agus freisin maidir leis na ceithre Thír Chomhlachaithe Schengen, is iad sin an Iorua, Lichtinstéin, an Eilvéis agus an Íoslainn.

Leis an Rialachán nua maidir le Scagadh, áiritheofar go ndéanfar an nós imeachta ceart a shainaithint go tapa arb é an nós imeachta é is infheidhme maidir le duine a thagann isteach i gcríoch an Aontais gan na coinníollacha iontrála a chomhlíonadh. Cuideoidh cinneadh níos tapúla maidir leis an nós imeachta iomchuí le bainistiú a dhéanamh ar iarratais ó dhaoine a bhfuil gá acu le cosaint idirnáisiúnta agus ó dhaoine leochaileacha a bhfuil gá acu le cúnamh speisialta, lena n-áirítear i gcás ina dtagann cuid mhór daoine isteach ag an tráth céanna. Is é is cuspóir do na seiceálacha sláinte réamh-mheasúnú a dhéanamh ar shláinte an duine chun an tsláinte phoiblí a chosaint agus chun cóireáil a sholáthar dóibh i gcás riachtanas práinneach nó géarghá a bheith ann ina leith sin.

Leis an Rialachán maidir le Scagadh, tugtar isteach réamhsheiceáil leochaileachta freisin ar seiceáil í a bheidh le déanamh ag foireann oilte. Beidh na seiceálacha sin ina gcuidiú maidir lena shainaithint an duine gan stát, an íospartach céastóireachta nó an íospartach íde eile mídhaonna nó táirí é nó an bhfuil riachtanais speisialta aige. Mar thoradh air sin, beidh daoine leochaileacha in ann an chosaint leordhóthanach a fháil le linn na nósanna imeachta tearmainn nó fillte ina dhiaidh sin. Tá ráthaíochtaí sonracha ann sna rialacha nua freisin chun mionaoisigh a chosaint.

Beidh ar na Ballstáit uile sásra faireacháin neamhspleách nua a áirithiú, lena bhfeabhsófar trédhearcacht agus cuntasacht le linn an scagtha agus an nós imeachta teorann agus, ag an am céanna, urraim á cur chun cinn do chearta bunúsacha.

Is príomhghné é an sásra faireacháin neamhspleách nua chun urraim a chur chun cinn do chearta bunúsacha i gcás an scagtha agus na nósanna imeachta ag an teorainn. Tá sé d'oibleagáid ar na Ballstáit comhlachtaí faireacháin náisiúnta neamhspleácha a chur ar bun agus a mhaoiniú, ar comhlachtaí iad a mbeidh sé de chúram orthu faireachán a dhéanamh ar chomhlíonadh dhlí an Aontais agus an dlí idirnáisiúnta le linn an scagtha; agus a áirithiú go ndéileáiltear go héifeachtach le líomhaintí forasaithe maidir le mainneachtain cearta bunúsacha a urramú i ngach gníomhaíocht ábhartha i ndáil leis an scagadh agus imscrúduithe a thionscnamh, i gcás inar gá, maidir le líomhaintí den sórt sin.

Beidh ar na Ballstáit coimircí leordhóthanacha a chur i bhfeidhm chun neamhspleáchas an tsásra a ráthú. Beidh Ombudsmain náisiúnta agus institiúidí náisiúnta um chearta an duine, lena n-áirítear Sásraí Náisiúnta Coisctheacha, rannpháirteach in oibriú an tsásra agus féadfar iad a cheapadh chun gníomhú mar mhonatóirí neamhspleácha.

Féadfaidh eagraíochtaí idirnáisiúnta agus neamhrialtasacha ábhartha agus comhlachtaí poiblí atá neamhspleách ar na húdaráis a dhéanann an scagadh a bheith rannpháirteach sa sásra faireacháin neamhspleách freisin. Beidh sé de chumhacht ag na sásraí faireacháin neamhspleácha moltaí bliantúla a eisiúint chuig na Ballstáit chun an urraim do chearta bunúsacha a fheabhsú.

Le Rialachán Eurodac nua, leathnófar bunachar sonraí aitheantais an Aontais, rud a thacóidh leis na húdaráis dul i ngleic leis an imirce neamhrialta, rianófar gluaiseachtaí tánaisteacha, agus cuirfear feabhas ar fhilleadh imirceach neamhrialta.

Beidh sé d'oibleagáid ar na Ballstáit na catagóirí daoine seo a leanas a chlárú in Eurodac:  iarrthóirí tearmainn; daoine a thrasnaigh teorainn sheachtrach an Aontais go neamhdhleathach; daoine a dhíbhordáiltear tar éis oibríocht chuardaigh agus tarrthála chomh maith leo siúd a shuitear a bheith ag fanacht go neamhdhleathach ar chríoch Ballstáit; daoine atá cláraithe le haghaidh nós imeachta iontrála faoin Rialachán maidir le hAthlonnú; daoine a athlonnaíodh faoi scéim náisiúnta; agus tairbhithe cosanta sealadaí. Cuideoidh sé sin le daoine aonair a shainaithint agus tabharfaidh sé tuilleadh faisnéise do na húdaráis, rud a fhágfaidh go mbeidh nósanna imeachta tearmainn níos tapúla ann agus go mbeifear in ann gluaiseachtaí tánaisteacha a bhrath ar bhealach níos fearr.

Maidir le méarloirg na ndaoine a tháinig isteach go neamhdhleathach, fanfaidh siad sa chóras ar feadh 5 bliana, seachas na 18 mí atá ann faoi láthair, rud a fhágfaidh go mbeifear in ann faisnéis faoi dhaoine aonair sa chóras a aisghabháil ar feadh tréimhse níos faide. Beidh tionchar níos éifeachtaí aige sin ar an gcaoi a gcuirfear rialacha níos leithne maidir le tearmann i bhfeidhm. Go praiticiúil, cuirfidh sé teorainn le mí-úsáid agus le ‘siopadóireacht tearmainn' toisc go gcuirfidh sé cosc ar dhaoine an Ballstát a roghnú inar mian leo cosaint a fháil, ós rud é go mbeidh a gcéannacht fós inrianaithe.  Maidir le hiarratasóirí ar thearmann, fanann an tréimhse stórála ag 10 mbliana.

Is é 5 bliana an tréimhse stórála do dhaoine aonair: a ghabhtar ag fanacht go neamhdhleathach ar chríoch Ballstáit; a dhíbhordáiltear tar éis oibríochtaí Cuardaigh agus Tarrthála; a athlonnaítear faoi Chreat an Aontais agus faoi scéimeanna náisiúnta. I gcás daoine ar diúltaíodh athlonnú dóibh agus i gcás na ndaoine sin ar cuireadh deireadh lena nós imeachta um chead isteach athlonnaithe, is é 3 bliana an tréimhse choinneála. Maidir le tairbhithe cosanta sealadaí amach anseo, stórálfar na sonraí ar feadh fhad na cosanta (aon bhliain amháin a athnuaitear ina dhiaidh sin).

Trí shonraí bithmhéadracha mionaoiseach a thaifeadadh, lamhálfar do na húdaráis na leanaí sin a shainaithint, ach cabhróidh sé freisin le leanaí atá ar iarraidh agus a d'fhéadfadh a bheith ina n-íospartaigh gáinneálaithe ar dhaoine agus teacht i dtír gnéasach a rianú.

Sa Rialachán nua, áirítear coimirce bhreise do mhionaoisigh a chlárófar in Eurodac (i.e. mionaoisigh ó 6 bliana d'aois) rud lena lamháiltear cosaint a thabhairt do na leanaí sin a d'fhéadfadh a bheith scartha óna dteaghlaigh.  

Ní mór ionadaí a shannadh do mhionaoiseach neamhthionlactha nó, i gcás nár ainmníodh ionadaí, duine a shannadh atá oilte chun leas an mhionaoisigh agus leas ginearálta an mhionaoisigh a choimirciú, le linn an ama nuair a dhéantar sonraí bithmhéadracha a thógáil. Má tá ball fásta den teaghlach in éineacht leis an mionaoiseach, ní mór dóibh na mionaoisigh a thionlacan nuair a dhéantar na sonraí bithmhéadracha a thógáil. Ba cheart oiliúint a thabhairt freisin don oifigeach atá freagrach as sonraí bithmhéadracha mionaoisigh a thógáil ionas go ndéanfar cúram leordhóthanach a ghlacadh chun a ráthú go mbeidh an próiseas oiriúnach do leanaí.

Tar éis an scagtha, má dhéanann duine iarratas ar thearmann, ní mór a iarratas a scrúdú faoin nós imeachta teorann. Is cineál nós imeachta tearmainn brostaithe é an nós imeachta teorann.

Beidh feidhm ag an nós imeachta teorann maidir le líon teoranta cásanna a shainítear go docht sa reachtaíocht, ar cásanna iad inar náisiúnach de thíortha ag a bhfuil rátaí ísle aitheantais le haghaidh cosaint idirnáisiúnta é an t‐iarratasóir; nó a dhéanann na húdaráis a chur ar míthreoir; nó atá ina bhagairt don tslándáil náisiúnta. I gcás daoine eile, beidh feidhm ag an ngnáthnós imeachta tearmainn.

Beidh feidhm ag an nós imeachta teorann ar feadh tréimhse theoranta. Ní féidir leis maireachtáil ach ar feadh 12 sheachtain (3 mhí). Féadfar an tréimhse sin a fhadú go 16 seachtaine má athlonnaítear an t-iarratasóir chuig Ballstát eile. Tugann sé sin dóthain ama chun measúnú ceart a dhéanamh ar chásanna lena chinneadh nach bhfuil ceaptha, i bprionsabal, a bheith casta, rud a áirithíonn gur féidir iad siúd nach bhfuil aon cheart dlíthiúil fanachta acu a chur ar ais ar bhealach níos tapúla agus níos dínití. Mar sin féin, níor cheart an nós imeachta teorann a chur i bhfeidhm, nó ba cheart go scoirfeadh sé d'fheidhm a bheith aige, i gcás ina measann an t-údarás, agus an t-éileamh á scrúdú aige, go bhfuil an cás róchasta nó gur dócha go mbeidh bunús maith leis.

Mura ndéantar cinneadh laistigh den tréimhse 12 sheachtain -16 seachtaine sin, tarchuirfear iarratasóirí ar aghaidh chuig an ngnáthnós imeachta tearmainn agus ceadófar dóibh dul isteach ar chríoch an Bhallstáit.

I gcás ina ndiúltaítear d'iarratas sa nós imeachta teorann um thearmann, aistrítear an náisiúnach tríú tír chuig an nós imeachta teorann um fhilleadh. D'fhéadfadh sé go mairfeadh an nós imeachta sin 12 sheachtain ar a mhéad d'fhonn iad siúd nach bhfuil aon cheart acu fanacht san Aontas a chur ar ais go tapa.

Beidh feidhm ag na coimircí agus ag na ráthaíochtaí uile is gá le linn an nós imeachta teorann.

Ní mór acmhainneacht ghlactha leordhóthanach a ráthú: áirithítear leis an athchóiriú nach mbeidh aon phlódú ann. Tugtar isteach leis coincheap ‘an acmhainneacht leordhóthanach' chun gur an nós imeachta teorann a dhéanamh inbhainistithe trí intuarthacht a áirithiú do na húdaráis. Ceanglófar ar gach Ballstát an acmhainneacht a bheith acu chun líon áirithe iarrthóirí tearmainn a óstáil ar feadh ré na nósanna imeachta agus dálaí leormhaithe acu. Nuair a shroichtear acmhainneacht leordhóthanach Ballstáit ar leith, ní bheidh sé d'oibleagáid ar an mBallstát lena mbaineann a thuilleadh daoine breise a chur sa nós imeachta teorann; ina ionad sin, is féidir leis an mBallstát iarratasóirí a dhíriú i dtreo an nós imeachta brostaithe laistigh den chríoch.

Leis an gcoincheap ‘acmhainneacht leordhóthanach', ceanglaítear ar na Ballstáit an acmhainneacht ghlactha agus na hacmhainní daonna a chur ar bun, lena n-áirítear pearsanra cáilithe dea-oilte, de réir mar atá riachtanach chun scrúdú a dhéanamh aon tráth ar líon sainaitheanta iarratas agus chun cinntí um fhilleadh a fhorfheidhmiú.

Cé gur cheart - mar riail - an nós imeachta teorann a chur i gcrích ag an teorainn nó ag na criosanna idirthurais, beidh solúbthacht ag na Ballstáit an nós imeachta teorann a chur i gcrích i suíomhanna laistigh den chríoch.

Ní mór cearta bunúsacha a urramú i gcónaí. Tá feidhm ag Cairt um Chearta Bunúsacha an Aontais Eorpaigh nuair a chuireann na Ballstáit dlí an Aontais chun feidhme. Tabharfaidh EUAA agus an Coimisiún aird ar leith ar choinníollacha sa nós imeachta teorann. Más gá, is féidir leis an gCoimisiún a iarraidh ar EUAA faireachán ad hoc a dhéanamh faoi shásra faireacháin nua na Gníomhaireachta. Mura leor na dálaí glactha do mhionaoisigh agus dá mbaill teaghlaigh, is gá an nós imeachta teorann do theaghlaigh ina bhfuil mionaoisigh a chur ar fionraí ar bhonn moladh ón gCoimisiún.

Is féidir coinneáil a chur i bhfeidhm sna nósanna imeachta teorann, ach níl aon fhoráil ann lena lamháiltear do na Ballstáit coinneáil uathoibríoch a fhorchur ar iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta. Ní féidir coinneáil a chur i bhfeidhm ach amháin i gcomhréir leis na coimircí uile dá bhforáiltear sa Treoir maidir le Coinníollacha Glactha – i.e. ní féidir í a úsáid ach amháin nuair atá gá léi agus nuair atá sí comhréireach ar bhonn measúnú aonair, mar rogha dheiridh nuair nach féidir bearta nach bhfuil chomh comhéigneach céanna a dhéanamh, agus sin faoi réir grinnscrúdú breithiúnach.

Sa chomhthéacs sin, ceanglaítear leis an athchóiriú go bhforbrófar treoraíocht maidir le roghanna malartacha in ionad coinneáil a dhéanamh agus go ndéanfaidh an Coimisiún faireachán ar chur i bhfeidhm na coinneála ionchasaí sa nós imeachta teorann agus, ag an am céanna, á áirithiú nach n-éalaíonn an t-iarratasóir.

Samhlaítear leis an reachtaíocht nua gur cheart cinntí diúltacha tearmainn a eisiúint in éineacht le cinneadh um fhilleadh, agus gur cheart achomhairc a láimhseáil laistigh de na teorainneacha ama céanna.  Dá bhrí sin, a luaithe a gheobhaidh duine cinneadh diúltach sa nós imeachta teorann um thearmann, gheobhaidh siad cinneadh um fhilleadh freisin agus aistreofar iad go díreach chuig an gcuid sin den nós imeachta teorann a bhaineann le filleadh. Áiritheoidh sé sin nasc gan uaim idir an próiseas tearmainn agus an próiseas fillte araon. Beidh leanúnachas ann idir na húdaráis a bhfuil baint acu leis an bpróiseas, rud a chuideoidh le staideanna a sheachaint ina n-éalaíonn an duine nó ina dtéann sé isteach i gcríoch eile.

Sa nós imeachta teorann, beidh gá le socruithe praiticiúla a chur i bhfeidhm chun a áirithiú go gcuirtear daoine ar ais go tapa. Áiríonn sé sin struchtúir éifeachtúla comhairleoireachta maidir le filleadh a chur ar bun, bearta chun srian a chur ar ghluaiseacht de réir mar is gá (roghanna malartacha ar choinneáil) agus socruithe praiticiúla chun a áirithiú gur féidir doiciméid taistil a fháil ón tríú tír ábhartha a mbeifear ag filleadh uirthi.

Ar an leibhéal oibríochtúil, soláthróidh Frontex tacaíocht ag gach céim den phróiseas um fhilleadh (oibríochtaí um fhilleadh roimh fhilleadh, oibríochtaí um fhilleadh agus tacaíocht tar éis filleadh lena n-áirítear tacaíocht ath-lánpháirtithe). Thairis sin, tá Comhordaitheoir an Aontais Eorpaigh um Fhilleadh ag obair ar Threochlár laistigh den Líonra Ardleibhéil um Fhilleadh maidir le gníomhaíochtaí spriocdhírithe le haghaidh fillteacha níos éifeachtúla, agus béim á leagan, go háirithe, ar sheacht dtír tosaíochta: An Iaráic, an Bhanglaidéis, an Phacastáin, an Túinéis, an Nigéir, an tSeineagáil agus an Ghaimbia, rud a chuirfidh le feidhmiú éifeachtúil an nós imeachta teorann.

Fiú amháin i gcás córais dea-ullmhaithe a bheith ann, is gá creat a bheith ag gabháil leo chun déileáil le staideanna eisceachtúla, amhail géarchéimeanna nó force majeure. Leis an Rialachán maidir le Géarchéimeanna agus force majeure, soláthraítear creat cobhsaí intuartha ar leibhéal an Aontais chun staideanna géarchéime nó force majeure a bhainistiú, ar ceart é lena ngabhann comhpháirt dlúthpháirtíochta threisithe lena n-áirithítear go ndéanfar freastal ar riachtanais uile na mBallstát lena mbaineann agus, chomh maith leis sin, lena ngabhann maoluithe nós imeachta do na Ballstáit.

Tá maoluithe beartaithe freisin chun freastal ar staid shonrach an ionstraimithe, rud a chuirfidh modhanna láidre spriocdhírithe ar fáil do na Ballstáit chun ár dteorainneacha seachtracha a chosaint agus, ag an am céanna, chun rochtain ar thearmann agus urraim do chearta bunúsacha á ráthú.

Sainmhínítear staid géarchéime sa Rialachán mar staid eisceachtúil ina dtagann líon mór náisiúnach tríú tír nó daoine gan stát isteach i mBallstát ar tír, d'aer nó ar muir, lena n-áirítear iad siúd a dhíbhordáiltear tar éis oibríochtaí cuardaigh agus tarrthála. Is é an príomhchritéar go bhfágann an cás go bhfuil córas tearmainn, glactha (lena n-áirítear seirbhísí cosanta leanaí), nó córas fillte Ballstáit neamhfheidhmiúil, chomh neamhfheidhmiúil sin go bhféadfadh iarmhairtí tromchúiseacha a bheith ann d'fheidhmiú an Chomhchórais Eorpaigh Tearmainn ina iomláine.

Sainmhínítear staid ionstraimithe mar staid ina spreagann nó ina n-éascaíonn tríú tír nó gníomhaí naimhdeach neamhstáit gluaiseacht náisiúnach neamh-AE agus daoine gan stát chuig na teorainneacha seachtracha nó chuig Ballstát. Is é is aidhm do dhéanamh amhlaidh an tAontas nó Ballstát a dhíchobhsú, agus i gcás ina bhféadfadh gníomhaíochtaí den sórt sin feidhmeanna bunriachtanacha Ballstáit, lena n-áirítear caomhnú an oird phoiblí nó coimirciú slándála náisiúnta, a chur i mbaol.

Tagraíonn staideanna ‘force majeure' d'imthosca neamhghnácha agus neamh-intuartha nach bhfuil neart ag Ballstát orthu agus nach bhféadfaí a n-iarmhairtí a sheachaint, amhail tubaistí nádúrtha agus paindéimí. Tugtar le tuiscint leis sin staid gan choinne lena gcuirtear cosc ar an mBallstát oibleagáidí a chomhlíonadh faoin Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce agus faoin Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn.

Féadfaidh Ballstáit atá ag tabhairt aghaidh ar staid géarchéime, ionstraimithe nó force majeure maolú a dhéanamh ar rialacha áirithe a bhaineann le freagracht ar rialacha iad dá bhforáiltear i ndlí tearmainn an Aontais, lena n-áirítear an méid seo a leanas: 

• déantar an teorainn ama maidir le clárú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta a fhadú ó 7 lá go ceithre seachtaine;
• Tá ré níos faide ann le haghaidh an nós imeachta teorann, mar atá, 18 seachtaine in ionad 12 sheachtain; 
• Teorainneacha ama fadaithe maidir leis an mBallstát atá freagrach a chinneadh (i staideanna ollteacht isteach géarchéime agus force majeure amháin);
• Maoluithe ar chur i bhfeidhm an nós imeachta teorann agus leathnú a dhéanamh ar raon feidhme an nós imeachta teorann, ag brath ar an staid.

I gcás ina bhfuil an líon mór daoine atá ag teacht isteach chomh mór sin agus chomh dian sin, go bhfuil an baol ann go dtiocfaidh córas tearmainn an Aontais chun bheith neamhfheidhmiúil toisc go bhféadfadh sé easnaimh thromchúiseacha a chruthú i dtaca le déileáil le hiarratasóirí, samhlaítear leis an Rialachán go bhféadfaí an Ballstát dá ndéantar difear a shaoradh óna oibleagáid maidir le hiarratasóirí a thógáil ar ais.

Tá sásra láidir i bhfeidhm sa Rialachán maidir le Géarchéimeanna chun a áirithiú go gcloítear le cearta bunúsacha.

Ní mór an Rialachán a chur chun feidhme i gcomhréir go hiomlán leis an gCairt um Chearta Bunúsacha, agus cearta bunúsacha náisiúnach neamh-AE agus daoine gan stát á n-urramú. Áiríonn sé sin a áirithiú go n-urramaítear an ceart chun tearmainn agus go bhfuil na coimircí riachtanacha a shamhlaítear sa reachtaíocht tearmainn i bhfeidhm freisin.

Ní úsáidtear an sásra géarchéime ach amháin in imthosca eisceachtúla agus ar feadh an ama a bhfuil fíorghá leis chun aghaidh a thabhairt ar staideanna géarchéime, ionstraimithe nó force majeure. Mar gheall ar a thábhachtaí atá sé an méid sin a áirithiú, déanann an Coimisiún agus an Chomhairle faireachán leanúnach ar an staid, agus prionsabail an riachtanais agus na comhréireachta á n-urramú acu. Má mheasann sé go bhfuil gá leis, féadfaidh an Coimisiún a iarraidh ar EUAA freisin faireachán thionscnamh ar chóras tearmainn agus glactha an Bhallstáit lena mbaineann.

Ní mór do na Ballstáit cearta bunúsacha a urramú gach tráth. Maidir leis an maolú ar chlárú iarratas ar chosaint idirnáisiúnta (i staideanna géarchéime, lena n-áirítear ionstraimiú, nó force majeure), ba cheart tús áite a thabhairt d'iarratais ó mhionaoisigh agus ó bhaill teaghlaigh agus ó dhaoine a bhfuil riachtanais speisialta nós imeachta nó riachtanais ghlactha speisialta acu. Féadfar tosaíocht a thabhairt d'iarratais ar dócha go mbeidh bunús maith leo.

Faoin Rialachán maidir le Géarchéimeanna, údaraítear do Bhallstát raon feidhme an nós imeachta teorann a leathnú chuig daoine a bhfuil ráta aitheantais 50 % nó níos ísle acu ar fud an Aontais nó tairseach an nós imeachta teorann éigeantaigh a laghdú go 5 % (in ionad é a chur i bhfeidhm maidir le gach iarratasóir faoi bhun ráta aitheantais 20 %).

I staid ionstraimithe, údaraítear do Bhallstát raon feidhme an nós imeachta teorann a leathnú chuig gach iarratasóir. I staideanna den sórt sin, áfach, beidh gá fós le haird a thabhairt ar mhionaoisigh faoi bhun 12 bhliain d'aois agus ar bhaill a dteaghlaigh. Dá bhrí sin, ní mór don Bhallstát lena mbaineann ceann de na nithe seo a leanas a dhéanamh:

• mionaoisigh faoi bhun 12 bhliain d'aois agus a mbaill teaghlaigh agus daoine a bhfuil riachtanais speisialta nós imeachta nó ghlactha acu a eisiamh ón nós imeachta teorann nó;
• scor den nós imeachta teorann a chur i bhfeidhm nuair a chinntear, tar éis measúnú aonair, gur dócha go mbeidh bunús maith le hiarratais ó mhionaoisigh faoi bhun 12 bhliain d'aois, óna mbaill teaghlaigh agus ó dhaoine a bhfuil riachtanais speisialta nós imeachta nó ghlactha acu.

Níor cheart coinneáil a úsáid ach mar rogha dheireanach, ar feadh na tréimhse ama is giorra is féidir, agus níor cheart í a úsáid riamh i gcóiríocht phríosúin ná in aon saoráid eile a bhfuil sé beartaithe í a úsáid chun críocha fhorfheidhmiú an dlí. Ní mór gach rud is féidir a dhéanamh chun a áirithiú go n-aimsítear roghanna malartacha leordhóthanacha do mhionaoisigh agus do bhaill teaghlaigh. Níor cheart mionaoisigh a scaradh óna dtuismitheoirí ná óna gcúramóirí ach oiread.

Leis an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn tugtar isteach rialacha soiléire dochta maidir le hoibleagáidí iarratasóirí le linn an nós imeachta tearmainn: faisnéis is gá a sholáthar chun iarratas a chlárú (lena n-áirítear sonraí bithmhéadracha chun clárú in Eurodac); oibleagáid a n-iarratas a chur isteach laistigh de 21 lá ón tráth clárúcháin; oibleagáid freastal ar agallaimh; fanacht sa Bhallstát ina bhfuil siad ceaptha a bheith i gcomhréir leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce; comhoibriú leis na húdaráis ag gach céim den nós imeachta.

Bíonn iarmhairtí tromchúiseacha ann i gcás nach gcomhlíontar na hoibleagáidí sin, go háirithe gurb amhlaidh go ndéanfaidh na húdaráis a mheas, i roinnt cásanna, an t-iarratas a bheith tarraingthe siar go hintuigthe.

Leathnaítear raon feidhme an mhéid atá le meas mar iarratas ina dhiaidh sin: faoin Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn, maidir le hiarratas a dhéantar in aon Bhallstát (agus ní hamháin sa Bhallstát céanna mar atá amhlaidh faoi láthair) tar éis cinneadh maidir le hiarratas roimhe sin a bheith críochnaitheach, measfar gur ‘iarratas ina dhiaidh' é. Mura bhfuil aon eilimintí nua in iarratas den sórt sin, ba cheart diúltú dó toisc é a bheith neamh-inghlactha; má tá eilimintí nua ann, ba cheart déileáil leis faoin nós imeachta brostaithe (nó, go roghnach, faoin nós imeachta teorann). Ar deireadh, tá eisceachtaí ann ón gceart chun fanacht le linn chéim riaracháin an nós imeachta agus le linn an achomhairc le haghaidh iarratais ina dhiaidh sin.

Leis an athchóiriú, cruthaítear coimircí nua d'iarrthóirí tearmainn agus do dhaoine leochaileacha, go háirithe mionaoisigh agus teaghlaigh ina bhfuil leanaí. Déantar comhairleoireacht dhlíthiúil saor in aisce a thabhairt isteach leis do gach iarratasóir i ngach nós imeachta tearmainn, lena n-áirítear an nós imeachta maidir le freagracht a chinneadh, agus neartaítear cearta faisnéise leis.

Go háirithe, tá an méid seo a leanas ann:

• Cearta faisnéise nua agus neartaithe d'iarratasóirí i ngach gníomh reachtach nua, ionas go dtuigfidh iarratasóirí a gcearta, a n-oibleagáidí agus na hiarmhairtí a bhaineann le neamh-chomhlíonadh a n-oibleagáidí;
• Tacaítear leis an gceart chun faisnéise trí bhíthin ceart nua chun comhairleoireachta dlíthiúla saor in aisce do gach iarrthóir tearmainn le linn chéim riaracháin an nós imeachta. Tá feidhm aige sin maidir leis na nósanna imeachta uile, lena n-áirítear an nós imeachta teorann agus an nós imeachta maidir le freagracht na mBallstát as iarratas ar thearmann a chinneadh. Ag céim an achomhairc, beidh sé fós de cheart ag gach iarratasóir cúnamh agus ionadaíocht a fháil ó dhlíodóir;
• Leochaileachtaí agus riachtanais speisialta nós imeachta a shainaithint níos luaithe;
• Ráthaíochtaí nua do mhionaoisigh: oibleagáid maidir le cur chuige ildisciplíneach (lena n-áirítear síceolaithe, péidiatraithe, oibrithe sóisialta etc.) i leith measúnaithe ar aois, chun úsáid scrúduithe sláinte cunóracha a íoslaghdú, scrúduithe nach féidir a úsáid ach amháin má tá an chéad mheasúnú ildisciplíneach neamhchonclúideach; oibleagáidí nua ar fud ionstraimí uile an Chomhshocraithe chun a áirithiú go gceaptar ionadaí go tapa do gach mionaoiseach neamhthionlactha chun aire a thabhairt do leasanna an linbh, lena n-áirítear aire a thabhairt dá bhfolláine (ionadaí sealadach a cheapadh láithreach, fiú amháin mura ndéanann an mionaoiseach iarratas ar thearmann, agus ionadaí buan a cheapadh laistigh de 15 lá ó thráth a dhéanta agus cóimheas 1 ionadaí in aghaidh 30 mionaoiseach neamhthionlactha ann); forálacha nua chun nach rachaidh leanaí ar iarraidh (méarlorgaireacht ó aois 6 bliana). Ní mór rochtain ar oideachas a áirithiú a luaithe is féidir agus laistigh de dhá mhí, ar a dhéanaí, ón tráth a thaisctear iarratas.
• Tuilleadh deiseanna d'iarratasóirí athaontú lena dteaghlaigh arís i mBallstáit eile: treisíodh na critéir freagrachta a bhaineann leis an teaghlach, ní mór tosaíocht a thabhairt do chásanna teaghlaigh agus tá oibleagáidí nua ann maidir le baill teaghlaigh a rianú. Chun go mbeidh na forálacha sin éifeachtach, beidh ar an iarratasóir an fhaisnéis uile atá ar fáil i mBallstát na chéad iontrála a sholáthar.
• Coimircí níos fearr maidir le cearta bunúsacha a urramú ós rud é go bhfuil sé d'oibleagáid ar na Ballstáit sásra neamhspleách a chur ar bun chun faireachán a dhéanamh ar chearta bunúsacha le linn an scagtha tosaigh agus le linn an nós imeachta teorann um thearmann.

Leis an gComhshocrú, déantar lánpháirtiú na n-iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta agus a dteaghlach a leathnú tuilleadh, lena n-áirítear rochtain a thabhairt ar an margadh saothair. Mar shampla, neartaítear ceart linbh chun oideachais, agus béim á leagan ar leanúnachas, ar cháilíocht agus ar lánpháirtiú agus, chomh maith leis sin, rochtain níos tapúla a thabhairt ar oideachas. Maidir leis an ábhar sin, ní mór rochtain ar oideachas a áirithiú a luaithe is féidir agus laistigh de dhá mhí ó iarratas a thaisceadh ar a dhéanaí.

• Treisítear rochtain ar chúram sláinte do mhionaoisigh agus áiritheoidh meascán beart go bhfaighidh mionaoisigh neamhthionlactha an cúnamh is gá. Beidh ceart chun oibre ag iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta i mBallstát ina ndéanann siad iarratas ar chosaint idirnáisiúnta (6 mhí ó thráth cláraithe an iarratais ar thearmann i gcomparáid le 9 mí mar atá i gceist sa lá atá inniu ann).

Is é is aidhm don Treoir maidir le Coinníollacha Glactha dálaí maireachtála caighdeánacha a bhunú i ngach Ballstát. Comhchuibhíonn sí na rialacha agus na cleachtais atá ag na Ballstáit cheana féin agus beidh sé d'oibleagáid ar na Ballstáit sin táscairí agus treoraíocht EUAA maidir le glacadh a chur san áireamh. 

Tá sé de fhreagracht ar na Ballstáit acmhainneacht ghlactha leordhóthanach a áirithiú agus caighdeán maireachtála leordhóthanach a áirithiú lena gcosnaítear an tsláinte choirp agus an mheabhairshláinte agus lena n-urramaítear an Chairt um Chearta Bunúsacha.

Feabhsaítear ráthaíochtaí agus coimircí maidir le coinneáil. Mar shampla, níor cheart aon choinneáil a bheith ann má chuireann sé sláinte choirp agus mheabhrach iarratasóirí i mbaol tromchúiseach.

De réir bhrí an Rialacháin maidir le hIncháilitheacht, is ionann dídeanaí agus náisiúnach tríú tír atá lasmuigh de thír a náisiúntachta de bharr eagla a bhfuil bunús maith léi roimh ghéarleanúint mar gheall ar chine, reiligiún, náisiúntacht, tuairim pholaitiúil nó ballraíocht i ngrúpa sóisialta áirithe agus nach bhfuil in ann nó, de bharr eagla den sórt sin, nach bhfuil toilteanach leas a bhaint as cosaint na tíre sin. Tá feidhm ag an sainmhíniú freisin maidir le duine gan stát, atá lasmuigh den tír ina raibh gnáthchónaí air roimhe seo ar na cúiseanna céanna a luadh, ar duine é nach bhfuil in ann nó, de bharr eagla den sórt sin, nach bhfuil toilteanach, filleadh ar an tír sin.

Is é atá i nduine atá incháilithe le haghaidh ‘cosaint choimhdeach' náisiúnach tríú tír nó duine gan stát nach gcáilíonn mar dhídeanaí, ach ar léiríodh ina leith forais shubstaintiúla lena chreidiúint, i gcás ina bhfillfí an duine sin ar a thír thionscnaimh nó, i gcás duine gan stát, ar an tír ina raibh gnáthchónaí air roimhe seo, go mbeadh fíorbhaol ann go bhfulaingeodh sé díobháil thromchúiseach agus nach bhfuil sé in ann nó, mar gheall ar an mbaol sin, nach bhfuil sé toilteanach, leas a bhaint as cosaint na tíre sin.

Beidh an príomh-bhreisluach seo a leanas ag an Rialachán maidir le hIncháilitheacht i gcomparáid leis an Treoir atá ann faoi láthair:

1. Cothóidh sé cóineasú níos mó i dtaca le cleachtais tearmainn agus cinntí tearmainn ar fud na mBallstát trí oibleagáid a chur ar na Ballstáit an méid seo a leanas a dhéanamh:

• measúnú a dhéanamh i dtaobh an bhfuil rogha mhalartach ann maidir le cosaint inmheánach (cuid shábháilte laistigh den tír thionscnaimh), agus gan stádas dídeanaí a dheonú i gcás den sórt sin;
• an stádas cosanta idirnáisiúnta a tharraingt siar agus i gcás* gníomhartha coiriúla áirithe a bheith déanta nó inar bagairt slándála é an duine ar shlí eile;
• treoraíocht cothrom le dáta EUAA maidir leis an tír lena mbaineann a chur san áireamh i ndáil leis an ábhar seo. Ina theannta sin, ba cheart na hábhair faisnéise agus an treoraíocht ó EUAA a chur san áireamh le linn an phróisis cinnteoireachta ar fad.

2. Tá sé d'aidhm ag an Rialachán nua freisin cearta agus oibleagáidí tairbhithe a shoiléiriú.

• Ceanglaítear anois faisnéis chomhchuibhithe a sholáthar don tairbhí agus tá oibleagáid shoiléir ar na Ballstáit cead cónaithe a eisiúint tráth nach déanaí ná 90 lá i bhformáid chomhchuibhithe;
• chun críocha lánpháirtíochta, féadfar rochtain ar chúnamh sóisialta áirithe a shonraítear sa dlí náisiúnta a chur faoi réir coinníll maidir le rannpháirtíocht éifeachtach an tairbhí cosanta idirnáisiúnta i mbearta lánpháirtíochta;
• mar is amhlaidh i gcodanna eile den Chomhshocrú, déantar cearta mionaoiseach neamhthionlactha a threisiú ó thaobh faisnéis a sholáthar atá oiriúnach do leanaí agus i ndáil le riachtanais na gcaomhnóirí;
• maidir le stádais náisiúnta chomhthreomhara a bheith ann, chomhaontaigh na comhreachtóirí nach bhfuil feidhm ag an Rialachán maidir le stádais dhaonnúla náisiúnta arna ndeonú ag na Ballstáit do náisiúnaigh tríú tír agus do dhaoine gan stát nach dtagann faoi raon feidhme an Rialacháin seo. 

3. Ar deireadh, is é is aidhm don Rialachán gluaiseachtaí tánaisteacha neamhrialta tairbhithe a dhíspreagadh trí ríomh na tréimhse cónaithe dlíthiúla incháilithe a bhfuil gá léi i gcás gluaiseachtaí neamhrialta nó rófhanacht a atosú.

Mura bhfuil an Stát ina ghníomhaí géarleanúna, ceanglaítear leis an Rialachán maidir le hIncháilitheacht (Airteagal 8) ar na Ballstáit measúnú a dhéanamh i gcás ina bhfuil rogha cosanta inmheánaí ann do dhuine a cháileodh ar shlí eile le haghaidh cosaint idirnáisiúnta. Ciallaíonn sé sin seiceáil a dhéanamh i dtaobh an bhfuil cuid den tír thionscnaimh ann a bhféadfaí a bheith ag súil le réasún go lonnódh an t-iarratasóir ann. Le linn measúnú den sórt sin a dhéanamh, nó mór coinníollacha dochta a leanúint agus na himthosca ginearálta sa chuid ábhartha den tír a chur san áireamh, go háirithe trí leas a bhaint as treoraíocht EUAA atá cothrom le dáta, trí imthosca pearsanta an iarratasóra a mheas, agus trína chinneadh an mbeadh an t-iarratasóir in ann freastal ar a bhunriachtanais nó ar a bunriachtanais féin. Déanann roinnt Ballstát measúnú den sórt sin cheana féin, rud a bhí ina fhéidearthacht a deonaíodh faoin Treoir maidir le hIncháilitheacht.

Conas a áiritheofar nósanna imeachta tapa agus éifeachtúla?

Áiritheofar nósanna imeachta tapa agus éifeachtúla trí chloí leis na hamlínte nithiúla a leagtar amach sa reachtaíocht. Ní mór do na Ballstáit iad sin a urramú agus iarratais á bpróiseáil acu. Mar shampla, beidh feidhm ag an nós imeachta teorann ar feadh tréimhse theoranta. Ní féidir leis a bheith níos faide ná 12 sheachtain (3 mhí). Féadfar an tréimhse sin a fhadú go 16 seachtaine má athlonnaítear an t-iarratasóir chuig Ballstát eile. Tugann sé sin dóthain ama chun measúnú ceart a dhéanamh ar chásanna lena chinneadh nach bhfuil ceaptha, i bprionsabal, a bheith casta, rud a áirithíonn gur féidir iad siúd nach bhfuil aon cheart dlíthiúil fanachta acu a chur ar ais ar bhealach níos tapúla agus níos dínití.

• Amlínte

Leis an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn, déantar an rochtain ar an nós imeachta a shoiléiriú agus a shruthlíniú trí spriocdhátaí soiléire a leagan síos do gach céim. I measc na gcéimeanna sin, áirítear an t-iarratasóir do chur in iúl gur mian leis cosaint idirnáisiúnta a fháil (an déanamh), na húdaráis do chlárú an iarratais (an clárú), agus an t-iarratasóir do thaisceadh an iarratais (an taisceadh). Dá bhrí sin, soiléirítear sa Rialachán cad atá i gceist le gach ceann de na trí chéim, cad iad na hoibleagáidí atá ar an iarratasóir agus ar na húdaráis, agus cad iad na spriocdhátaí do gach ceann de na céimeanna.

Mar shampla, ní dhéantar teorainn ama maidir le taisceadh a leagan síos leis an Treoir maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn faoi láthair. Ina ionad sin, caithfidh an taisceadh tarlú chomh luath agus is féidir. Ós rud é nach bhfuil spriocdháta sonrach ann, bhí cuid mhór moilleanna ann toisc nach féidir tús a chur le scrúdú a dhéanamh ar iarratas ar thearmann mura bhfuil sé taiscthe. Leis an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn, leagtar síos teorainn ama le haghaidh an taiscthe arb é atá inti 21 lá ón tráth a chláraítear don nós imeachta rialta.

Ina theannta sin, ba cheart go mairfeadh an nós imeachta rialta 6 mhí faoi láthair. Leis an Treoir maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn, faoi imthosca áirithe is féidir leis na Ballstáit síneadh 9 mí a chur leis an nós imeachta scrúdúcháin rialta. A luaithe a bheidh an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn i bhfeidhm, ní fhéadfar ach síneadh 6 mhí a chur leis. Dá bhrí sin, mairfidh an nós imeachta rialta 6+ 6 mhí i gcomparáid le 6+ 9 mar atá i gceist sa lá atá inniu ann.

• Nós imeachta brostaithe agus nós imeachta neamh-inghlacthachta

Sa lá atá inniu ann tá an nós imeachta brostaithe roghnach. Seachas an nós imeachta teorann, beidh an nós imeachta brostaithe éigeantach ar fud an Aontais mar thoradh ar an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn. Thairis sin, déantar spriocdháta soiléir 3 mhí chun an nós imeachta brostaithe a thabhairt i gcrích a shocrú sa Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn ach ní shamhlaítear aon spriocdháta sa Treoir maidir le Nós Imeachta Tearmainn. Ar an gcaoi chéanna, ní dhéantar spriocdhátaí le haghaidh seiceálacha neamh-inghlacthachta a leagan amach sa Treoir maidir le Nósanna Imeachta Tearmainn ach anois déantar spriocdhátaí soiléire a bhunú leis an Rialachán maidir leis an Nós Imeachta Tearmainn (ó 10 lá go 2 mhí, ag brath ar an gcás). 

• Déileáil le hiarratais mhí-úsáideacha nó a dhéantar ina dhiaidh sin

Sa lá atá inniu ann, táimid ag tabhairt aghaidh ar go leor cásanna ina mbaineann daoine mí-úsáid as an gcóras; mar shampla, iarratais a dhéanamh ag an nóiméad deireanach chun moill a chur le forfheidhmiú cinnidh um fhilleadh, nó iarratais a chur i bhfeidhm arís agus arís eile (iarratais ina dhiaidh sin) gan eilimintí nua a áireamh chun bunús a thabhairt don éileamh. Mar riail, déanfar na héilimh mhí-úsáideacha sin agus na hiarratais sin a dhéantar ina dhiaidh sin a chur faoi réir nósanna imeachta brostaithe, cibé acu ag an teorainn nó laistigh den chríoch ag brath ar an gcás ar leith. De bhreis air sin, má éalaíonn an duine agus má dhéanann sé iarratas i mBallstát eile, ní mór don Bhallstát sin bunriachtanais an iarratasóra, agus na bunriachtanais sin amháin, a chumhdach, agus ní mór dó déileáil leis an iarratas mar iarratas ina dhiaidh sin (mura bhfuil aon fhéidearthacht ann chun an duine a sheoladh ar ais chuig an gcéad Bhallstát).

Ina theannta sin, tagann sé chun bheith éigeantach iarratas a dhiúltú mar iarratas atá tarraingthe siar go hintuigthe a luaithe a bheidh feidhm ag aon cheann de na forais dá bhforáiltear san airteagal ábhartha (i.e., go ndiúltaíonn an duine a mhéarloirg nó a shonraí bithmhéadracha eile a thabhairt). Faoi láthair, nuair a thagann foras le tarraingt siar intuigthe chun cinn, ní mór do na húdaráis scor den scrúdú ar an iarratas nó é a chur ar fionraí go ceann 9 mí ar a laghad sula ndéanfaidh siad cinneadh. Más rud é, le linn na tréimhse sin, go n-iarrann an duine go n-athosclófar an cás, ní mór do na húdaráis déanamh dá réir. Thairis sin, is ionann diúltú bithmhéadracht a thabhairt agus foras faoi láthair leis an nós imeachta brostaithe a chur i bhfeidhm, ní foras é le diúltú don iarratas mar iarratas atá tarraingthe siar go hintuigthe. 

Ar deireadh, i gcás fhormhór na n-éileamh mí-úsáideach agus na n-iarratas a dhéantar ina dhiaidh sin, ní bheidh éifeacht fionraíochta uathoibríoch ag an achomharc, rud a chiallaíonn gurb amhlaidh, más rud é gur diúltaíodh don éileamh agus nár cheadaigh Cúirt don duine fanacht, gur féidir leis na húdaráis an cinneadh um fhilleadh a fhorfheidhmiú.

Den chéad uair riamh, beidh buansásra dlúthpháirtíochta éigeantach i bhfeidhm ag an Aontas. Ní fhágfar aon Bhallstát ina aonar agus é faoi bhrú. Ag an tráth céanna, rannchuideoidh gach Ballstát leis na hiarrachtaí dlúthpháirtíochta ar bhealach solúbtha agus beidh siad in ann an cineál dlúthpháirtíochta a sholáthróidh siad a roghnú. Beidh rialacha éifeachtacha ann sa chóras freisin chun gluaiseachtaí tánaisteacha a bhrath agus a chosc.

Chun a chinneadh cé a fhaigheann tairbhe as an dlúthpháirtíocht, déanann an Coimisiún measúnú i dtaobh cad iad na Ballstáit atá faoi bhrú imirce nó a mbeidh orthu aghaidh á tabhairt ar staid shuntasach imirce.

Sainítear brú imirce go príomha de réir líon mór daoine a bheith ag teacht isteach (nó an baol go dtarlóidh sé sin) nó de réir iarratais a chruthóidh oibleagáidí díréireacha (i.e., toisc go mbeidh sé de fhreagracht ar an mBallstát sin scrúdú a dhéanamh ar líon mór iarratas) i gcóras dea-ullmhaithe.

Maidir le staid shuntasach imirce, déantar an éifeacht charnach atá ag náisiúnaigh tríú tír agus daoine gan stát a bheith ag teacht isteach san Aontas faoi láthair agus a tháinig isteach roimhe seo. I staid shuntasach imirce, ní hé an toisc chinntitheach líon na ndaoine atá ag teacht isteach (ní gá líon mórscála a bheith i gceist) ach is é atá i gceist an tionchar carnach atá acu, ionas go bhféadfadh Ballstát atá dea-ullmhaithe teorainneacha a acmhainneachta a shroicheadh le himeacht ama mar gheall ar an gcarnadh sin. D'fhéadfadh sé sin tarlú, mar shampla, i gcás Ballstát a bhfuil aghaidh le tabhairt acu ar ghluaiseachtaí tánaisteacha le himeacht ama.

Faoin 15 Deireadh Fómhair gach bliain, glacfaidh an Coimisiún an méid seo a leanas:  tuarascáil bhliantúil ina ndéantar measúnú ar staid na himirce; Cinneadh Cur Chun Feidhme lena gcinntear an bhfuil Ballstát ar leith faoi bhrú imirce nó i mbaol brú imirce le linn na bliana dár gcionn, nó an bhfuil aghaidh le tabhairt aige ar staid shuntasach imirce agus togra le haghaidh Gníomh Cur Chun Feidhme ón gComhairle ina bhfuil líon na n-athlonnuithe agus na ranníocaíochtaí dlúthpháirtíochta airgeadais is gá don bhliain dár gcionn. Agus a thuarascáil bhliantúil á déanamh aige, is gá don Choimisiún sraith táscairí cáilíochtúla agus cainníochtúla a chur san áireamh. Ina measc sin tá: an líon daoine a dhíbhordáiltear tar éis oibríochtaí cuardaigh agus tarrthála; an líon iarratas ar chosaint idirnáisiúnta; an líon daoine a chuirtear faoi réir an nós imeachta teorann; an líon tairbhithe cosanta sealadaí). Áiríonn táscairí cáilíochtúla staideanna ionstraimithe, scála agus treochtaí gluaiseachtaí neamhúdaraithe.

Maidir leis an tacaíocht atá ar fáil i ngach cás:

1) Is féidir leis na Ballstáit atá faoi bhrú imirce tacaíocht a fháil i bhfoirm athlonnuithe, ranníocaíochtaí airgeadais nó bearta malartacha dlúthpháirtíochta (i.e. tacaíocht foirne agus tacaíocht chomhchineáil). Ina theannta sin is féidir leo asbhaint iomlán nó pháirteach a fháil óna ngealltanas dlúthpháirtíochta.

2) Ní féidir leis na Ballstáit a mbeidh aghaidh á tabhairt acu ar staid shuntasach imirce ach tairbhe a bhaint ach as asbhaint pháirteach nó iomlán i leith na ranníocaíochtaí dlúthpháirtíochta atá geallta acu.

Is féidir le Ballstáit a bhfuil aghaidh á tabhairt acu ar ‘staid shuntasach imirce' asbhaint pháirteach nó iomlán a ranníocaíochtaí dlúthpháirtíochta a iarraidh. Tá an nós imeachta comhchosúil leis an nós imeachta do na Ballstáit atá faoi bhrú.

1. Más rud é gur shainaithin an Coimisiún roimh ré go bhfuil aghaidh á tabhairt ag an mBallstát ar staid shuntasach imirce, ní mór don Bhallstát iarraidh a chur faoi bhráid an Choimisiúin ina dtugtar faisnéis ina leith sin.
2. Más rud é nach ndearnadh an Ballstát a shainaithint roimh ré, tá an fhaisnéis ar gá dó í a chur isteach níos mionsonraithe (toisc nach mór don Bhallstát bunús a thabhairt leis an bhfáth a bhfuil aghaidh á tabhairt aige ar staid shuntasach imirce). Déanann an Coimisiún measúnú ar an bhfaisnéis agus cinneann sé an bhfuil aghaidh á tabhairt ag an mBallstát ar staid shuntasach imirce.
3. I ndeireadh na dála, is í an Chomhairle a údaraíonn don Bhallstát asbhaint iomlán nó pháirteach a bheith aige tar éis an chinnidh ón gCoimisiún lena gcinntear go bhfuil aghaidh le tabhair ag Ballstát ar leith ar staid shuntasach imirce.

Déantar foráil sa Rialachán maidir le Géarchéimeanna agus force majeure maidir le dlúthpháirtíocht fheabhsaithe i gcomparáid leis an gcreat a leagtar amach sa Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce le haghaidh ‘brú imirce' nó ‘staid shuntasach imirce':

• Ar dtús, tá an fhreagairt dlúthpháirtíochta dírithe ar an mBallstát atá ag dul i ngleic leis an ngéarchéim: faoin Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce, is cuid de thimthriall bliantúil í an dlúthpháirtíocht, lena n-áirítear comhthiomsú dlúthpháirtíochta a chur ar bun lena úsáid, ar bhonn ionchasach ag roinnt Ballstát atá sainaitheanta ag an gCoimisiún mar Bhallstáit atá faoi bhrú nó a d'fhéadfaí a shainaithint mar Bhallstáit atá faoi bhrú le linn na bliana. Ciallaíonn sé sin nach mór do na Ballstáit sin uile an comhthiomsú dlúthpháirtíochta a chomhroinnt, ar Ballstáit iad a chuireann in iúl, tar éis an chinnidh ón gComhairle lena mbunaítear an comhthiomsú, go bhfuil rún acu é a úsáid. I gcás staid géarchéime, bunaítear comhthiomsuithe dlúthpháirtíochta sonracha do gach Ballstát ar bhonn iarraidh ón mBallstát lena mbaineann agus ar bhonn measúnú ar a riachtanais shonracha.
• Ar an dara dul síos, beidh nós imeachta níos tapúla i bhfeidhm. Faoin Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce, ba cheart an gníomh cur chun feidhme lena mbunaítear an comhthiomsú dlúthpháirtíochta a bhunú faoi dheireadh na bliana roimhe sin. Ciallaíonn sé sin gurb amhlaidh, idir an tráth a dhéanann an Choimisiúin measúnú lena gcinntear cé na Ballstáit atá faoi bhrú agus cad iad na riachtanais don bhliain dár gcionn (an 15 Deireadh Fómhair gach bliain) agus an tráth a ghlactar an ghnímh cur chun feidhme lena mbunaítear an comhthiomsú dlúthpháirtíochta, go bhfuil 1.5-2 mhí ann. I staid géarchéime, ba cheart an gníomh cur chun feidhme lena mbunaítear an comhthiomsú dlúthpháirtíochta sonrach ar mhaithe leis an mBallstát a ghlacadh laistigh de 3 seachtaine ón tráth a mheastar na Ballstáit lena mbaineann a bheith i staid géarchéime.
• Ar an tríú dul síos, ní mór riachtanais athlonnaithe uile an Bhallstáit a chomhlíonadh. Chun an méid sin a áirithiú, déantar foráil leis an Rialachán maidir le Géarchéimeanna i ndáil le sraith beart:
  • Tugann sé tosaíocht don Bhallstát a bhfuil aghaidh le tabhairt aige ar staid géarchéime chun rochtain a fháil ar an gcomhthiomsú dlúthpháirtíochta bliantúil (faoi thimthriall bliantúil AMMR) má tá gealltanais maidir le hathlonnú fós ar fáil.
  • Mura bhfuil aon ghealltanas maidir le hathlonnú ann sa chomhthiomsú dlúthpháirtíochta sonrach a bhunaítear don Bhallstát atá i ngéarchéim chun freastal ar na riachtanais athlonnaithe uile, cuirfear na ‘fritháirimh freagrachta' mar a thugtar orthu (agus atá ann cheana sa Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce) i bhfeidhm. Ciallaíonn sin go nglacfaidh an Ballstát rannchuiditheach freagracht as iarratais ar cinneadh go bhfuil an Ballstát atá ag tabhairt aghaidh ar staid ghéarchéime freagrach astu.
  • Beidh sé de cheangal ar Bhallstáit is rannchuiditheoirí ag a bhfuil cásanna acu maidir le fritháireamh, más gá, freagracht a ghlacadh as scrúdú a dhéanamh ar iarratais ar chosaint idirnáisiúnta thar a gcion cothrom (seachas mar atá i gceist le AMMR i gcás nach bhféadfaidh an Ballstát is rannchuiditheoir ranníocaíocht a dhéanamh riamh thar a chion cothrom). Sa chás sin, beidh na Ballstáit sin in ann an chuid bhreise a asbhaint ó aon ranníocaíochtaí dlúthpháirtíochta amach anseo.  
  • Dá bhrí sin, murab ionann agus an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce, ní mór do na Ballstáit is rannchuiditheoirí na riachtanais athlonnaithe uile, i staideanna géarchéime, a chumhdach trí na fritháirimh fhreagrachta, mura ndéantar freastal orthu sin trí athlonnú.
• Mar sin féin, tá roinnt prionsabal tábhachtach de chuid an Rialacháin maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce ann a bhfuil feidhm acu freisin i staid géarchéime:
  •  is ionann na bearta dlúthpháirtíochta is féidir a áireamh sa chomhthiomsú agus na bearta sa Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce: is féidir leo a bheith i bhfoirm athlonnuithe, ranníocaíochtaí airgeadais, bearta malartacha dlúthpháirtíochta nó meascán de na nithe sin thuas (mar an gcéanna leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce).
  • Tá lánrogha ag na Ballstáit rogha a dhéanamh as measc na mbeart dlúthpháirtíochta, agus, mar sin, ní féidir athlonnú éigeantach a bheith ann in aon imthosca.

Gach bliain, molfaidh an Coimisiún ‘Comhthiomsú Dlúthpháirtíochta', lena ndéanfar na riachtanais don bhliain a chur ar bun i ndearbhthéarmaí: an líon iomlán le haghaidh athlonnuithe agus an líon iomlán le haghaidh ranníocaíochtaí airgeadais.

Leis an Rialachán, samhlaítear tairseacha íosta le haghaidh le haghaidh athlonnuithe agus ranníocaíochtaí airgeadais nach mór don Choimisiún a urramú le linn riachtanais na bliana a ríomh agus ina thogra bliantúil le haghaidh an Ghnímh Cur Chun Feidhme ón gComhairle. Is iad na tairseacha íosta sin 30,000 athlonnú agus EUR 600 milliún le haghaidh ranníocaíochtaí airgeadais ar leibhéal an Aontais in aghaidh na bliana. Mar sin féin, féadfaidh an Coimisiún méideanna níos airde a mholadh. Le linn na riachtanais a ríomh, ní mór don Choimisiún líon réamh-mheasta na n-imirceach a bheidh ag teacht isteach sa chéad bhliain eile a chur san áireamh, agus an méid sin bunaithe ar riachtanais na bliana roimhe sin freisin. Ba cheart a chur san áireamh sa ríomh freisin nach bhfuil sé d'oibleagáid ar na Ballstáit a gheobhaidh tairbhe as an gcomhthiomsú a ranníocaíochtaí dlúthpháirtíochta geallta a chur chun feidhme.

Más rud é, i bhfianaise na dtosca sin go léir, go molann an Coimisiún líon níos airde le haghaidh athlonnuithe agus ranníocaíochtaí airgeadais ná na híostairseacha sa Rialachán, ní mór don Choimisiún an cóimheas a bheidh socruithe leis an Rialachán idir athlonnuithe agus ranníocaíochtaí airgeadais a urramú chun a áirithiú go mbeidh an luach céanna ag gach beart dlúthpháirtíochta. Is ionann an cóimheas sin agus 1 athlonnú/EUR 20 000.

Is in imthosca eisceachtúla amháin is féidir leis an gCoimisiún uimhreacha faoi bhun na tairsí a mholadh. Áireoidh an togra ón gCoimisiún léiriú freisin i dtaobh cad é a bheadh i gceist le ‘cion cothrom' gach Ballstáit is rannchuiditheoir de bhearta dlúthpháirtíochta, agus an méid sin bunaithe ar OTI agus ar dhaonra gach tíre.

Úsáidtear an togra sin mar bhonn do na Ballstáit chun a rannchuidithe nithiúil a ghealladh. Is féidir leis na rannchuidithe sin a bheith i bhfoirm athlonnuithe, ranníocaíochtaí airgeadais nó tacaíocht chomhchineáil. Tá sé d'oibleagáid ar na Ballstáit uile rannchuidiú a dhéanamh ar bhonn a gcion chothroim, ach tá lánrogha acu roghnú a dhéanamh as measc na dtrí chineál beart dlúthpháirtíochta nó as meascán díobh sin. Má roghnaíonn an Ballstát cúnamh comhchineáil a ghealladh, cuirfear luach airgid ar an gcúnamh sin chun go mbeidh sé in ann comhlíonadh an chion chothroim éigeantaigh a dheimhniú.

Leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce freisin, samhlaítear go bhfuil féidearthacht ann chun cuid den chomhthiomsú dlúthpháirtíochta a chur i leataobh do na Ballstáit a bhfuil teorainneacha farraige seachtracha acu agus atá faoi bhrú mar gheall ar líonta móra daoine a bheith ag teacht isteach mar gheall ar dhíbhordálacha tar éis oibríochtaí cuardaigh agus tarrthála. Ní mór na gnéithe sin go léir a léiriú sa togra ón gCoimisiún le haghaidh Gníomh Cur Chun Feidhme ón gComhairle.

Nuair atá an togra ón gCoimisiún á ghlacadh, is í an Chomhairle a dhéanfaidh líon iomlán le haghaidh athlonnuithe agus ranníocaíochtaí airgeadais don bhliain a shainiú ar deireadh, lena n-áirítear an fhéidearthacht chun an comhthiomsú dlúthpháirtíochta a chur i leataobh do na Ballstáit atá faoi bhrú mar gheall ar líonta móra daoine a bheith ag teacht isteach i gcásanna cuardaigh agus tarrthála.

Úsáidtear an líon iomlán le haghaidh athlonnaithe agus ranníocaíochtaí airgeadais mar uimhreacha tagartha chun rannchuidiú gach Ballstáit a ríomh i gcomhréir leis an gcion cothrom. Ós rud é go bhfuil lánrogha acu roghnú as measc na gcineálacha éagsúla dlúthpháirtíochta, ní mheastar go mbeidh an dá uimhir i gceist in aon bhliain áirithe (i.e. ní bheidh 30,000 athlonnú agus EUR 600 milliún de ranníocaíochtaí airgeadais ann). Mar sin féin, tá iarmhairtí dlíthiúla tábhachtacha ag an líon iomlán athlonnuithe a chuirtear ar bun sa Rialachán agus sa ghníomh cur chun feidhme ón gComhairle lena gcuirtear an Comhthiomsú Dlúthpháirtíochta ar bun, ós rud é go bhfuil sé d'oibleagáid ar an Aontas freastal ar íosmhéid áirithe i dtaca le ‘dlúthpháirtíocht daoine' de, rud a chiallaíonn trí athlonnú nó trí fhritháirimh freagrachta gach bliain. Is ionann an t-íosmhéid sin agus 60 % de líon iomlán na n-athlonnuithe a léirítear sa chinneadh ón gComhairle lena gcuirtear an Comhthiomsú Dlúthpháirtíochta bliantúil ar bun nó 30,000 athlonnú, cibé líon acu is airde.

Déanfaidh an Coimisiún na ceachtanna a fhoghlaimítear ón Sásra Dlúthpháirtíochta Deonach a chur san áireamh, i gcás inar tharla athlonnuithe ar bhonn deonach ó thíortha na chéad iontrála chuig Ballstáit eile.

I measc bearta eile, is féidir leis na Ballstáit tacú le Ballstáit eile atá faoi bhrú imirce trí ranníocaíochtaí airgeadais, a chuirfear chun feidhme trí bhuiséad an Aontais. Ciallaíonn sé sin go ndéanfar ranníocaíochtaí airgeadais ó na Ballstáit is rannchuiditheoirí le buiséad an Aontais i bhfoirm ioncam sannta seachtrach faoin gCiste um Thearmann, Imirce agus Lánpháirtíocht (CTIL) agus faoin Ionstraim um Bainistiú Teorainneacha agus um Beartas Víosaí (IBTV). Ina dhiaidh sin, déanfaidh an Coimisiún na hacmhainní airgeadais breise sin a dhíriú chuig na Ballstáit is tairbhithe trí mhodhnú a dhéanamh ar a gcláir faoi seach.

Is féidir leis na Ballstáit is tairbhithe ranníocaíochtaí airgeadais a úsáid le haghaidh gníomhaíochtaí ábhartha ina gcríoch, i gcomhréir le raon feidhme an Rialacháin maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce agus an Rialacháin CTIL nó IBTV. I gcás CTIL, is féidir le ranníocaíochtaí airgeadais tacú le gníomhaíochtaí i dtríú tíortha freisin, faoi choimircí sonracha, agus laistigh de raon feidhme CTIL amháin. Ciallaíonn sé sin nach féidir gníomhaíochtaí a bhaineann le teorainneacha i dtríú tír a chistiú faoi dhlúthpháirtíocht airgeadais. Ní mór lánurraim a thabhairt do chearta bunúsacha le gníomhaíochtaí i dtríú tíortha agus is féidir leo cabhrú le córas cosanta na dtríú tíortha sin a threisiú. Féadfaidh Ballstát is tairbhí a chinneadh cistiú a dhéanamh, mar shampla, maidir le feabhas a chur ar acmhainneachtaí tríú tíortha chun feabhas a chur ar na córais tearmainn agus ghlactha dóibh siúd a bhfuil gá acu le cosaint, lena n-áirítear leanaí. Is féidir le Ballstát is tairbhí gníomhaíochtaí a chistiú freisin atá nasctha le comhpháirtíochtaí soghluaisteachta nó cláir um fhilleadh deonach agus ath-lánpháirtiú ó thríú tír a chur chun cinn.

Má tá Ballstát faoi bhrú, beart tábhachtach chun an brú sin a mhaolú is ea laghdú a dhéanamh ar líon na n-iarratas ar thearmann a gceanglaítear ar an mBallstát lena mbaineann iad a scrúdú (i.e. déantar an fhreagracht as líon áirithe iarratasóirí ar thearmann a scrúdú a mhaolú i gcás an Bhallstáit atá faoi bhrú). Leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce, samhlaítear dhá fhéidearthacht maidir le laghdú fhreagracht an Bhallstáit atá faoi bhrú as líon áirithe iarratasóirí ar thearmann:

1. Athlonnú iarratasóirí ar chosaint idirnáisiúnta chuig Ballstáit eile. Sa chás sin, déantar iarratasóir a thagann faoi fhreagracht an Bhallstáit atá faoi bhrú a aistriú chuig Ballstát eile a thiocfaidh chun bheith freagrach ansin as scrúdú a dhéanamh ar an iarratas ar thearmann.
2. Líon na n-iarratasóirí ar cheart iad a chur ar ais chuig an mBallstát atá faoi bhrú a laghdú trí ‘fritháireamh freagrachta' a úsáid. Leis an m beart seo, cumhdaítear na daoine sin ar cheart don Bhallstát atá faoi bhrú scrúdú a dhéanamh ar a n-iarratais ar thearmann ach a bhog go Ballstát eile ar bhealach neamhúdaraithe*. Faoi na rialacha freagrachta, ba cheart na hiarratasóirí sin a chur ar ais chuig an mBallstát atá faoi bhrú. Mar sin féin, glacann an Ballstát a bhfuil an t-iarratasóir i láthair go fisiciúil ann an fhreagracht as an iarratas ar thearmann a scrúdú in ionad an t-iarratasóir a aistriú ar ais chuig an mBallstát atá faoi bhrú. Mar shampla: Iarradh ar Thír A 20 duine ó Thír B a athlonnú ach, ina ionad sin, is féidir léi a roghnú freagracht a ghlacadh as 20 duine atá i dTír A cheana féin ach a bhfuil Tír B freagrach astu de ghnáth agus a bhféadfadh Tír A iad a fhilleadh chuig Tír B de ghnáth. Measfar gur cineál dlúthpháirtíochta é sin.

Ós rud é gurb é cuspóir an dá bheart líon na n-iarratasóirí ar cheart a n-iarratais ar thearmann a bheith faoi fhreagracht an Bhallstáit atá faoi bhrú a laghdú, tugtar ‘dlúthpháirtíocht daoine' ar an dá bheart sin - athlonnú agus fritháirimh freagrachta.

Cé nach bhfuil aon athlonnú ann, d'fhéadfadh ‘fritháirimh freagrachta' teacht chun bheith éigeantach i gcásanna áirithe, lena n-áirítear i gcás nach leor na gealltanais maidir le hathlonnú chun íosmhéid riachtanas athlonnaithe a chumhdach (30,000 nó 60 % de na riachtanais athlonnaithe arna sainaithint ag an gComhairle ina cinneadh lena ndearnadh an comhthiomsú dlúthpháirtíochta bliantúil a chur ar bun, cibé líon is airde). Ar an dóigh sin, beidh ráthaíocht ag na Ballstáit atá faoi bhrú maidir le ‘dlúthpháirtíocht daoine' a fháil, i.e. maolú a dhéanamh ar an bhfreagracht as líon áirithe iarratasóirí ar thearmann. Mar sin féin, ós rud é nach féidir fritháirimh freagrachta a chur i bhfeidhm ach amháin maidir le hiarratasóirí atá ar chríoch an Bhallstáit atá ag cur an fhritháirimh i bhfeidhm, mura bhfuil iarratasóirí ar a chríoch ag Ballstát chun fritháireamh a dhéanamh ina leith, ní féidir a cheangal ar an mBallstát sin fritháirimh a dhéanamh.  Thairis sin, níl sé d'oibleagáid ar aon Bhallstát iarratasóirí a fhritháireamh thar a gcion cothrom. Déanfaidh Comhordaitheoir Dlúthpháirtíochta sa Choimisiún maoirseacht ar fhritháirimh athlonnaithe agus freagrachta araon.

Áiríonn an t-athchóiriú sraith coimircí chomh maith le srianta agus ceartúcháin lena gcruthaítear dreasachtaí maidir le comhlíonadh agus lenar cheart cur chun feidhme an tsásra dlúthpháirtíochta a éascú.

Mar shampla:

• Ní féidir ach le Ballstáit a bhfuil córais dhea-ullmhaithe acu a bheith incháilithe le haghaidh dlúthpháirtíochta nó le haghaidh asbhaintí i leith a gcuid oibleagáidí dlúthpháirtíochta. Is príomhcheanglas é córas dea-ullmhaithe a bheith ann faoin sainmhíniú ar ‘brú imirce' (ar réamhchoinníoll é chun dlúthpháirtíocht a fháil) agus ar ‘staid shuntasach imirce' (lena lamháiltear do na Ballstáit tairbhe a bhaint as asbhaintí i leith a rannchuidithe dlúthpháirtíochta).
• Más rud é nach ndéanann Ballstát gealltanas i leith oibleagáidí dlúthpháirtíochta, nó nach gcomhlíonann sé iad, is féidir leis an mBallstát is tairbhí fritháirimh éigeantacha a chur i bhfeidhm agus is féidir leis an gCoimisiún na ranníocaíochtaí airgeadais a ghnóthú (de réir mar is iomchuí).
• Más rud é nach bhfuil Ballstát ag comhlíonadh a oibleagáidí freagrachta, níl sé d'oibleagáid ar na Ballstáit eile na hoibleagáidí dlúthpháirtíochta a chomhlíonadh i ndáil leis an mBallstát sin.
• Más rud é nach bhfuil dóthain gealltanas athlonnaithe ann chun freastal ar an íosmhéid ‘dlúthpháirtíocht daoine' atá le háirithiú ag an Aontas, tagann fritháirimh freagrachta chun bheith éigeantach, agus iad ag gníomhú mar chúlstop chun an t-íosmhéid dlúthpháirtíochta daoine a áirithiú ar leibhéal an Aontais (rud a chiallaíonn go ndéanfar maolú i leith na mBallstát atá faoi bhrú trí bheart a fhágann nach nglactar le freagracht as líon socraithe daoine gach bliain).
• Is féidir an Fóram Dlúthpháirtíochta Ardleibhéil, atá comhdhéanta d'Airí na mBallstát, a thionól aon tráth a bhfuil fadhb ann, lena n-áirítear gá le gealltanais a ghlacadh as an nua, agus, ag an am céanna, oibríochtú laethúil na dlúthpháirtíochta á áirithiú tríd an bhFóram Dlúthpháirtíochta ar Leibhéal Teicniúil.
• I ndeireadh na dála, más rud é nach gcomhlíonann Ballstáit na rialacha laistigh de dhá bhliain, is féidir leis an gCoimisiún úsáid a bhaint as a chumhachtaí faoin gConradh (sáruithe).

Ciallaíonn ‘brú imirce' staid a tharlaíonn mar gheall ar theacht isteach náisiúnach tríú tír nó daoine gan stát ar tír, ar muir nó san aer nó mar gheall ar iarratais uathu, ar staid í atá chomh mór sin go gcruthaítear oibleagáidí díréireacha le haghaidh Ballstát, agus an staid fhoriomlán san Aontas á cur san áireamh, fiú amháin le haghaidh córas dea-ullmhaithe tearmainn, glactha agus imirce agus ar staid í a n-éilítear gníomhaíocht láithreach ina leith, go háirithe rannchuidithe dlúthpháirtíochta; agus sainiúlachtaí shuíomh geografach Ballstáit á gcur san áireamh. Le ‘brú imirce' cumhdaítear cásanna ina bhfuil líon mór náisiúnach tríú tír nó daoine gan stát ag teacht isteach, nó ina bhfuil baol ann go dtarlóidh teacht isteach den sórt sin, lena n-áirítear i gcás ina n-eascraíonn an teacht isteach sin as díbhordálacha athfhillteacha tar éis oibríochtaí cuardaigh agus tarrthála, nó as gluaiseachtaí neamhúdaraithe náisiúnach tríú tír nó daoine gan stát idir na Ballstáit.

Ciallaíonn ‘staid shuntasach imirce' staid inarb amhlaidh, mar thoradh ar éifeacht charnach na náisiúnach tríú tír nó na ndaoine gan stát atá ag teacht isteach faoi láthair agus a tháinig isteach roimhe sin, go sroicheann córas tearmainn, glactha agus imirce dea-ullmhaithe teorainneacha a n-acmhainneachta.

Déantar brú imirce a shainiú go príomha mar chás ina bhfuil líon mór daoine ag teacht isteach (nó an baol go dtarlóidh sé sin) nó ina bhfuil líon mór iarratas ann, ar líonta iad a chruthóidh oibleagáidí díréireacha (i.e., toisc go mbeidh sé de fhreagracht ar an mBallstát sin scrúdú a dhéanamh ar líon mór iarratas) i gcóras dea-ullmhaithe.

I gcás ‘staid shuntasach imirce', ní hé an toisc chinntitheach líon na ndaoine atá ag teacht isteach (ní gá mórscála a bheith i gceist leo) ach is é atá ann a dtionchar carnach, ionas go bhféadfadh sé tarlú, le himeacht aimsire, go mbeadh Ballstát atá dea-ullmhaithe, mar gheall ar an gcarnadh sin, ag sroicheadh ar theorainneacha a acmhainneachta. D'fhéadfadh sé sin tarlú, mar shampla, i gcás Ballstát a bhfuil aghaidh le tabhairt acu ar ghluaiseachtaí tánaisteacha le himeacht ama.

Nuair a bhíonn Ballstát faoi bhrú imirce, cuirtear ar a chumas rochtain a fháil ar dhlúthpháirtíocht agus/nó ar asbhaint iomlán nó pháirteach óna ghealltanas dlúthpháirtíochta, agus aghaidh á tabhairt aige ar staid shuntasach imirce ach, ag an am céanna, ní chuirtear ar chumas Ballstát ach asbhaint iomlán nó pháirteach a fháil óna ghealltanas dlúthpháirtíochta.

Nuair a mheasann an Coimisiún an bhfuil Ballstát faoi bhrú imirce nó an bhfuil aghaidh á tabhairt aige ar staid shuntasach imirce, ní mór dó sraith táscairí cainníochtúla a chur san áireamh. Ina measc sin tá: an líon daoine a dhíbhordáiltear tar éis oibríochtaí cuardaigh agus tarrthála; an líon iarratas ar chosaint idirnáisiúnta; an líon daoine a chuirtear faoi réir an nós imeachta teorann; an líon tairbhithe cosanta sealadaí); chomh maith le tuilleadh táscairí cáilíochtúla amhail cásanna ionstraimithe, scála agus treochtaí gluaiseachtaí neamhúdaraithe.

Beidh rialacha níos soiléire ann maidir le freagracht as measúnú a dhéanamh ar na hiarratais ar thearmann. Leis na rialacha nua, feabhsaítear na critéir freagrachta agus na rialacha lena gcinntear cén Ballstát atá freagrach as measúnú a dhéanamh ar iarratas ar thearmann:

• iarratas a dhéanamh ar chosaint idirnáisiúnta i mBallstát na chéad iontrála (mura rud é go bhfuil víosa bhailí nó cead cónaithe bailí ag an duine nó mura rud é go bhfuil sé údaraithe chun taisteal gan víosa san Aontas), an áit ina bhfuil sé d'oibleagáid ar an iarratasóir a bheith ann le linn don Bhallstát atá freagrach cinneadh a dhéanamh;
• comhoibriú go hiomlán leis na húdaráis chun an Ballstát atá freagrach a shainaithint, lena n-áirítear oibleagáid comhoibriú le bailiú sonraí bithmhéadracha agus doiciméid a thíolacadh atá ábhartha chun a chéannacht nó a céannacht a chinneadh;
• comhlíonadh an chinnidh maidir le haistriú agus comhoibriú go hiomlán le cur chun feidhme an chinnidh sin.

Tá iarmhairtí dlíthiúla soiléire ann don iarratasóir mar gheall ar neamh-chomhlíonadh na n-oibleagáidí sin, amhail an méid seo a leanas:     

• ní sholáthraítear sraith iomlán na ndálaí glactha ábhartha ach amháin sa Bhallstát a bhfuil an t-iarratasóir ceaptha a bheith ann faoi rialacha AMMR, má tá an t-iarratasóir i mBallstát eile – ní chumhdaítear ach na bunriachtanais;
• Tá sé d'oibleagáid ar údaráis na mBallstát a chinneann an fhreagracht leanúint ar aghaidh (leanúint den chinneadh) fiú amháin más rud é nach bhfuil an t-iarratasóir i láthair ar a gcríoch, i.e. ní bheidh an t-iarratasóir a sháraíonn an ceanglas chun bheith i láthair sa Bhallstát sin i dteideal agallamh pearsanta a fháil ná an fhaisnéis faoina chás nó faoina cás a thabhairt/a shoiléiriú;
• beidh neamh-chomhlíonadh an chinnidh maidir le haistriú agus, chomh maith leis sin, beidh éalú tar éis cinneadh maidir le haistriú a eisiúint, ina chúis le hamlíne fhadaithe chun an t-aistriú a chur chun feidhme (ó 18 mí faoi na seanrialacha go 3 bliana faoi na rialacha nua).

Tá oibleagáidí iarratasóirí níos soiléire agus níos déine.

Nuair a bhogann iarratasóir ar bhealach neamhúdaraithe ó Bhallstát amháin go Ballstát eile, samhlaítear leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce go bhfuil féidearthacht ann an duine a aistriú ón mBallstát ina bhfuil an duine i láthair go fisiciúil chuig an mBallstát a gceanglaítear ar an duine go dleathach a bheith ann. Tugtar ‘nós imeachta um ghlacadh ar ais' ar an aistriú sin.

I gcomparáid le nós imeachta fada casta atá bunaithe ar iarrataí idir na Ballstáit agus ar mhalartú cruthúnas agus fianaise, tiocfaidh an nós imeachta um ghlacadh ar ais chun bheith ina nós imeachta um fhógra. Ciallaíonn sé sin gur féidir leis an mBallstát ina bhfuil an duine i láthair gan aon chúis (dhlíthiúil) fógra a thabhairt don Bhallstát atá freagrach, agus an méid sin amháin a dhéanamh, agus leanúint aghaidh go tapa leis an gcinneadh maidir le haistriú.

Ní dhéanfar aon aistriú freagrachta mura seoltar an fógra faoi ghlacadh ar ais in am (ag an mBallstát a bhfuil an duine i láthair ar a chríoch). Ciallaíonn sé sin gur féidir leo láithreacht an duine a chur in iúl agus, dá bhrí sin, a n-aistriú a eagrú aon tráth.

Nuair a thagann duine isteach san Aontas agus cosaint idirnáisiúnta á lorg aige, beidh ar Bhallstát na chéad iontrála a chinneadh cén Ballstát atá freagrach. Ceann de na critéir is deacra le cur i bhfeidhm is ea an critéar teaghlaigh (i.e. nuair atá ball teaghlaigh ag iarratasóir i mBallstát eile). Maidir le daoine a dhéanann iarratas agus iad ag teacht isteach san Aontas, ar daoine iad a bhfuil baill teaghlaigh acu i mBallstáit eile, is minic nach bhfanann siad go dtí go gcuirtear an nós imeachta i gcrích i mBallstát na chéad iontrála, toisc gur nós imeachta fada maorlathach é. Ina ionad sin, téann siad go díreach chuig an mBallstát ina bhfuil a mball teaghlaigh.

Ceanglaítear leis an Rialachán maidir le Bainistiú Tearmainn agus Imirce go dtabharfaidh na Ballstáit tús áite do chásanna teaghlaigh agus go ndéanfaidh siad bearta níos daingne chun tacú le rianú teaghlach. Beidh na spriocdhátaí le haghaidh na bhfreagraí idir na Ballstáit níos giorra agus beidh sé d'oibleagáid ar na Ballstáit cruthúnais neamhriachtanacha anásta a sheachaint (amhail tástáil DNA nó deimhnithe bunaidh pósta nó breithe) i gcás fianaise imthoisceach a bheith comhleanúnach, infhíoraithe agus sách-mhionsonraithe.

Forbróidh EUAA teimpléad a bheidh le líonadh isteach ag an iarratasóir a luaithe is féidir chun sainaithint níos tapúla agus níos éifeachtúla cásanna teaghlaigh a éascú mar aon le treoirlínte chun tacú le baill teaghlaigh a shainaithint agus a rianú. Leis na bearta sin, mar aon leis an sainmhíniú ar bhall teaghlaigh a leathnú chun teaghlaigh idirthurais a áireamh, agus feabhsuithe eile (i.e. critéir nua freagrachta le haghaidh dioplómaí), ba cheart go mbeadh an córas níos cothroime agus níos éifeachtúla agus, dá réir sin, go laghdófar cuid de na tosca tarraingthe a fhágann go mbogann daoine ar bhealach neamhúdaraithe.

Tá comhpháirtíochtaí cuimsitheacha saincheaptha á mbunú ag an Aontas le príomhthíortha comhpháirtíochta ar comhpháirtíochtaí iad lena ndírítear ar roinnt réimsí comhair, amhail an geilleagar, an trádáil, an fuinneamh glas agus cúrsaí digiteacha chomh maith le bainistiú imirce agus cúrsaí slándála.

Déantar na comhpháirtíochtaí sin a chomhlánú tuilleadh le Pleananna Gníomhaíochta chun aghaidh a thabhairt ar dhúshláin imirce mar chuid de chur chuige an bhealaigh iomláin.

De bhreis air sin, tá ionstraimí eile amhail Comhpháirtíochtaí Oibríochtúla Frithsmuigleála le príomhthíortha comhpháirtíochta (i.e. na Balcáin Thiar, Maracó agus an Túinéis) á gcur chun feidhme agus bearta iontu chun comhar a mhéadú agus chun freagairt ar dhúshláin a bhaineann le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine agus ar imirce neamhrialta chun i dtreo na hEorpa ó thíortha idirthurais. Tacaítear leis na bearta sin freisin le tionscnaimh agus le gníomhaíochtaí lena maolaítear imeachtaí neamhrialta amhail conairí dlíthiúla méadaithe i dtreo na hEorpa trí Chomhpháirtíochtaí Tallainne a chur chun feidhme, sásraí neartaithe cosanta agus tearmainn i dtíortha comhpháirtíochta, rud a sholáthraíonn deiseanna fillte agus ath-lánpháirtithe ó thíortha idirthurais agus lena dtugtar aghaidh ar bhunchúiseanna na himirce.

Sheol an tAontas an Chomhghuaillíocht Dhomhanda chun Smuigleáil Imirceach a Chomhrac i mí na Samhna 2023 chun an comhar le tíortha comhpháirtíochta a neartú maidir le cosc, freagairt, cosaint agus roghanna malartacha ar an imirce neamhrialta. Is céim thábhachtach í seo chun smuigleáil imirceach a chomhrac i gcomhpháirt lenár gcomhpháirtithe. Glacann sé líonra chun dul i ngleic le líonra. 

Ina theannta sin, tá go leor tionscadal éagsúil ar siúl chun smuigleáil imirceach a chomhrac. Le tionscadail na Comhpháirtíochta Comhchoitinne Oibríochtúla, tugtar le chéile údaráis forfheidhmithe dlí agus údaráis bhreithiúnacha chun acmhainneachtaí a fhorbairt chun dul i ngleic leis na líonraí coiriúla agus leis na tionscadail maidir le faisnéis agus méadú feasachta chun eolas a chur ar fáil faoin riosca a bhaineann le himirce neamhrialta agus chun faisnéis a chur ar fáil maidir le roghanna malartacha i ndáil le himirce dhleathach.

Tá sé beartaithe ag an gCoimisiún a chreat reachtach a uasghrádú le Treoir ina leagfar síos rialacha íosta chun cosc a chur ar theacht isteach, idirthuras agus fanacht neamhúdaraithe san Aontas a éascú agus chun cur i gcoinne na nithe sin. Cuireadh an méid sin i láthair le linn Chomhdháil Idirnáisiúnta mhí na Samhna 2023 maidir le Comhghuaillíocht Dhomhanda chun Smuigleáil Imirceach a Chomhrac. Tá na cúig chuspóir seo a leanas ag an Treoir:

1. Líonraí coiriúla eagraithe a ionchúiseamh go héifeachtach;
2. Pionóis chomhchuibhithe lena léirítear tromchúis an chiona;
3. Rochtain dhlínsiúil a fheabhsú;
4. Acmhainní agus acmhainneachtaí na mBallstát a threisiú;
5. Feabhas a chur ar bhailiú sonraí agus ar thuairisciú.

Mar chuid den reachtaíocht nua frithsmuigleála, leis an togra le haghaidh Rialacháin maidir le comhar póilíneachta a fheabhsú i ndáil le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a chosc, a bhrath agus a imscrúdú, agus maidir le tacaíocht Europol a fheabhsú chun coireanna den sórt sin a chosc agus a chomhrac agus maidir le Rialachán leasaitheach, saothraítear na cuspóirí sonracha seo a leanas:

1. Comhar idirghníomhaireachta maidir le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a neartú;
2. Stiúradh agus comhordú a neartú maidir le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a chomhrac ar leibhéal an Aontais;
3. Comhroinnt faisnéise maidir le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a fheabhsú;
4. Acmhainní na mBallstát a threisiú chun smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a chosc agus a chomhrac;
5. Tacaíocht Europol a threisiú maidir le smuigleáil imirceach agus gáinneáil ar dhaoine a chosc agus a chomhrac trí thascfhórsaí oibríochtúla agus trí imscaradh Europol le haghaidh tacaíocht oibríochtúil.

Chun na cuspóirí sin a chomhlíonadh, tá sé molta ag an gCoimisiún freisin acmhainní airgeadais agus daonna Europol a mhéadú chun freagairt ar riachtanais oibríochtúla agus chun aghaidh a thabhairt ar bhearnaí sainaitheanta.

Is réaltacht dhomhanda í an imirce agus is dlúthchuid í de chaidreamh mhéadaitheach an Aontais le comhpháirtithe ar fud an domhain. Tá an Coimisiún ag gabháil go leanúnach do theagmháil le comhpháirtithe idirnáisiúnta mar chuid de chur chuige de chuid Fhoireann na hEorpa chun aghaidh a thabhairt ar na bunchúiseanna atá le himirce, chun comhrac a dhéanamh in aghaidh smuigleáil imirceach agus chun bealaí dlíthiúla a chur chun cinn.

Ní mór forbairt na himirce dleathaí a bheith fite fuaite le comhar neartaithe maidir le hathligean isteach. Mar chuid de chóras feidhmiúil tearmainn agus imirce, ní mór iad siúd nach bhfuil aon cheart dlíthiúil acu fanacht san Eoraip a chur ar ais. Tá Comhordaitheoir an Aontais Eorpaigh um Fhilleadh ag obair go dlúth air sin leis na Ballstáit sa Líonra Ardleibhéil um Fhilleadh.

Tá paraidím nua bunaithe maidir le comhpháirtíochtaí cuimsitheacha á forbairt le cuid mhór de na tíortha tionscnaimh agus idirthurais chuig an Aontais, lena n-áirithítear tionscnaimh a rinneadh le déanaí leis an Túinéis, leis an Máratáin agus leis an Éigipt. Faoin gcur chuige nua sin, tá an imirce leabaithe sa dlúthchomhar lenár dtíortha comhpháirtíochta, agus i bpríomhréimsí eile amhail an geilleagar agus an trádáil, infheistíochtaí i bhfuinneamh glas, an tslándáil agus caidreamh idir daoine. Is iad an tAontas agus a Bhallstáit an deontóir is mó ar domhan a thacaíonn le dídeanaithe, agus is iad an soláthraí is mó cabhrach um fhorbairt. Comhlánaítear na comhpháirtíochtaí cuimsitheacha le “cur chuige iomlán an bhealaigh” lena gcumhdaítear gach gné, ó dhéileáil le bunchúiseanna na himirce neamhrialta go comhar maidir le gnéithe eile den imirce agus den bhainistiú teorainneacha agus teorainneacha (Pleananna Gníomhaíochta maidir le bealaí na Meánmhara Láir, na mBalcán Thiar, na Meánmhara Thiar agus an Atlantaigh, na Meánmhara Thoir).